Kunnen we op een meta-niveau, zonder blame-game, kijken naar en leren van deze casus 'buurtplatformrecht' ?
In iedere buurt is wel latent een netwerk van actieve bewoners die hun buurt willen verbeteren. Ze leveren maatwerk in een buurt, vanuit eigenaarschap en intrinsieke motivatie, juist daar waar de systeemwereld het vaak laat afweten. En ook al heeft de huidige Amsterdamse coalitie democratische vernieuwing, eigenaarschap en zeggenschap van bewoners hoog op de agenda staan, luidde een coalitie aan buurtcommunities vorig jaar de noodklok: zonder positie van deze buurt collectieven, duurzame financiering en systeemverandering gaan veel bewonersinitiatieven weer verloren. Veel goede bewoners haken af in plaats van eigenaarschap te nemen.
De oplossing komt ook van onderop: een buurtplatformrecht. De gemeenteraad nam een motie aan om dit samen met de ondertekenaars verder uit te werken. Toch stokt het. In een heel jaar zelfs geen gesprek met de ondertekenaars. Wel worden ondertussen beleidskaders uitgebracht, maar daarin geen woord. En dit bij de afdeling democratisering die er toch voor is om invloed van bewoners te vergroten. Wat is hier aan de hand, en kan de stad leren van deze casus?
Oktober 2020 komt vanuit de stad een noodkreet http://www.bit.ly/noodkreetbuurtplatformrecht voor een buurtplatformrecht.
Vanaf de werkvloer met ondertekenaars vanuit vele sleutel organisaties uit de brede stad die met de praktijk van alledag bezig zijn. Die allemaal met de tong op de schoenen lopen en uitgeput zijn. Een Noodkreet. Ook de LSA , de landelijke vereniging van actieve buurten, neemt dit op en schaart zich erachter. https://www.lsabewoners.nl/buurtrechten/
December 2020 roept de gemeenteraad via een motie http://www.bit.ly/buurtplatformrechtmotie het college op dit buurtrecht uit te werken met de ondertekenaars en te kijken hoe het buurtplatform in het participatie beleidskader past.
Een half jaar later ziet een concept kader Participatiebeleid het licht waar buurtplatform(recht) totaal niet in staat.
Ondertussen is er geen inhoudelijk gesprek gevoerd..
Via veel extra werk, het indienen van zienswijzen, en anderen bewegen dat te doen, via stadsdeelcommissies etc, komt dan uiteindelijk het woord ‘’buurtplatform’ toch nog ergens in in het Participatiebeleidskader, al is het niet zoals beoogd in het buurtplatformrecht.
Vervolgens kom je eind september 2021 toevallig, via een stadsdeelcommissie agenda, er achter dat er een concept beleidskader Buurtrechten https://bit.ly/conceptbeleidskaderbuurtrechten is verschenen. Waar het buurtplatformrecht ook niet in staat. Het woord buurtplatform komt er zelfs niet in voor.
Ondertussen is er, inmiddels dus een jaar later, nog steeds geen serieus inhoudelijk gesprek gevoerd met de ondertekenaars van die noodkreet, zoals de motie van de gemeenteraad opriep.
Wel is vanuit de afdeling democratisering gedurende het jaar nog een Kuifje in Afrika interventie geweest (goedbedoelende externen die met invloed en een geldbuidel een dorp binnen komen en de interne sociale infrastructuur ontwrichten) die de interne en nog fragiele structuur en solidariteit van de coalitie van buurtplatformen deed wankelen. Iets wat ook weer veel tijd en energie heeft gekost.
Met niets in het zojuist verschenen concept kader buurtrechten, staat je dus weer met lege handen. Het is net een elastiekje wat je probeert op te rekken en iedere keer wordt je weer teruggetrokken, terug naar ‘’af’’. Je kunt, net als bij het beleidskader participatie, van nul af aan weer gaan proberen het kader buurtrechten anders te krijgen. Het is sjoelbaksyndroom in volle omvang: er is altijd wel een gaatje bij die overheid, maar je moet het maar net weten te vinden, en het spel willen spelen.
Op een gegeven moment haak je dus af. Dat is op persoonlijk niveau niet erg, dat ben ik maar. De stad kan prima zonder Mike Brantjes. Erger is dat het de root-cause is waarom vele anderen met echte kwaliteiten en energie, die zich zouden kunnen inzetten voor ‘’buurt’’, totaal andere maatschappelijke terreinen verkiezen om zich voor in te zetten.
De human resourcing van de actieve bewoners die zich inzet voor mens en buurt, voor de stille stem in de stad, ligt toch al onder vuur door constante verdachtmakingen met termen als ‘’usual suspect’’, ‘’tijd-adel’’ etc. De motivatie-graad van actieve bewoners is kennelijk geen kengetal waar op gestuurd wordt.
Die noodkreet was er niet voor niets. Je verliest als maatschappij serieus sociaal kapitaal, diversiteit, etc in het buurt opbouwwerk vanuit bewoners. Ik spreek uit ervaring. Bij Hart voor de Kbuurt zijn we inmiddels vele hooggekwalificeerden kwijtgeraakt die uitstapten, mede aanleiding tot die noodkreet.
En we hebben het hier dus over de afdeling democratisering van de stad Amsterdam, DE afdeling die juist het luisteren naar bewoners en hun invloed verhogen zou moeten bevorderen.
Wat mij nu intrigeert is: Waar diep in dat systeem gaat zoiets dan mis?
Het is een ding dat het systeem niet werkt. Dat is bij vele grote organisaties zo en van alle tijden. Maar zoals Darwin zei: ''het is degene die het best weten te veranderen die overleven.'' Alleen heeft de overheid dat probleem niet, want ze zijn monopolist. (Het buurtplatformrecht probeert overigens op lokaal niveau dat monopolie dus een beetje te doorbreken, door collectivisering van actieve bewoners per buurt een positie te geven, te versterken en daarmee aan te jagen)
Wat nu super interessant zou zijn, is om gewoon eens te onderzoeken en te herleiden hoe en waar dit proces van negeren en sidelinen dan gaat. Iemand, of een group-think, ergens in die organisatie heeft dus bedacht dat wat ze zelf willen en goed vinden voor hun bewoners, maar zo moet worden opgeschreven. No matter de Noodkreet. No matter de Motie van de gemeenteraad. Zelfs geen gesprek. De overheid als ouder, en wij de kinderen. Daar helpt geen beleidskader participatie, dit is een houding, een cultuur van werken die kennelijk zo normaal wordt gevonden, dat zelfs bewoners er aan gewend zijn geraakt en het als gegeven aannemen.
Gelukkig zijn er nog raadsleden die snappen dat zij de enige veiligheidsklep zijn. Maar hoe verander je dit. Waar zit het aangrijpingspunt voor echte verandering? Is dit te onderzoeken? Niet voor een blame game. Ik weet zeker dat iedereen doet wat hij/zij denkt dat het beste is. En dat waar ze op afgerekend worden. Maar omdat de stad het verdient, een andere werkwijze, meer en niet minder capabele mensen die zich inzetten voor 'buurt', een sociaal democratische infrastructuur in de stad, niet top down op ons losgelaten vanuit gelijkheidsbeginselen, maar van onderop, vanuit resultaatdenken met maatwerk per buurt. Een onderzoek van belang niet specifiek voor het buurtplatform recht sec, maar überhaupt in de hele dynamiek en machtsongelijkheid tussen systeem en leefwereld.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten